Op expeditie naar de Oertijd
In het museum zijn verzamelingen van archeologische voorwerpen, artefacten, van zwerfstenen, van fossielen, van mineralen en van kleding in de oertijd ondergebracht.
Een uniek concept voor een uniek museum dat u graag als bezoeker verwelkomt.
Het IJstijdenmuseum vertelt het boeiende verhaal over de twee laatste ijstijden die een grote rol hebben gespeeld bij de vorming van het landschap in Noord-Nederland. Ook laten we zien hoe de oermensen zoals de Neanderthaler toen leefden.
Tijdens de voorlaatste ijstijd werd een grote laag keileem afgezet met daarin heel veel stenen: de zwerfstenen. In het museum laten we zien hoeveel verschillende soorten er zijn, hoe ze hier naartoe zijn gebracht door het landijs en waar ze vandaan zijn gekomen.
Tijdens de laatste ijstijd hebben in warmere perioden hier oerjagers geleefd, na het einde van de laatste ijstijd werd de mens geleidelijk aan boer: de oerboeren.
De oerjagers en de oerboeren gebruikten veel van de zwerfstenen om er wapens en werktuigen van en mee te maken. Daarom spreken we over de Steentijd. Deze oude werktuigen van steen laten we uitgebreid zien. Ook tonen we hoe de oerjagers en oerboeren leefden.
Het IJstijdenmuseum heeft dus heel veel te bieden!
Wil je ontdekken hoe de mensen tijdens de Steentijd in de Fryske Walden leefden en werkten en hoe hun omgeving er toen uitzag?
Kom dan naar het IJstijdenmuseum. Het museum met de grootste collectie over de Steentijd in Noord-Nederland!
Zwerfstenen
Er worden heel wat soorten zwerfstenen gevondenen Noord-Nederland, Duitsland en Denemarken. Hier gebracht door de voorlaatste IJstijd, zo’n 150.000 jaar geleden.
In het museum laten we zien hoeveel verschillende soorten er zijn, hoe ze hier naartoe zijn gebracht door het landijs en waar ze vandaan zijn gekomen.
Fossielen
Onder fossielen verstaat men in het algemeen elk herkenbaar spoor of elke herkenbare aanwijzing van vroeger organisch leven.
Het IJstijdenmuseum bevat diverse vitrines met fossiel materiaal en daarbij vind je informatie over het ontstaan en het prepareren van fossielen.
Mineralen
Al vanaf zijn ontstaan is de mens gefascineerd door de vormen en kleuren van mineralen. Ook in de prehistorie gebruikten mensen al mineralen als sieraden. Vele grafvondsten uit die periode getuigen daarvan.
Het IJstijdenmuseum heeft een expositie van de meest voorkomende mineralen.
Heb je vragen over zelf gevonden materiaal, dan kun je terecht tijdens de DeterminatieCafé-ochtenden of op de Bodemvondstendag. Zie onze agenda.
Kleding maken in de steentijd
In de Steentijd is een ontwikkeling geweest van vezels tot draden. De Neanderthalers gebruikten pezen, gedraaide darmen, boomwortels en plantenvezels. Ze werden toegepast bij het maken van kleding, gebruiksvoorwerpen en jachtgereedschap.
De ontwikkeling van vezels tot draden werd uitgebreider en beter. Al vroeg wist men gebruik te maken van brandnetels, lindebast en hennep. Nog later, toen de jagers boeren werden, ging men vlas verbouwen.
Door verbetering van de schapenrassen werd de wol langer en geschikt om te verwerken. Alle materiaal (brandnetel, hennep, bast , vlas, wol) is door een spintol tot garen gemaakt. Men kon deze garens ook verven.
Om de draden voor kleding te gebruiken werd door de eerste mensen met een vuursteen-priem gaatjes in het leer gemaakt. Door de uitvinding van priemen van bot en naalden met een oog (draadtrekker) werden de mogelijkheden voor het maken van kleding veel uitgebreider. Men kon nu ook versieringen aanbrengen en kralen van bot, schelpen en gekleurde draden opnaaien.
Later in de brons- en ijzertijd kwam er metalen naaigereedschap.
Behalve naaien is er ook geweven op een boomstam-getouw. Meestal is vlas en wol gebruikt.
Al deze ontwikkelingen zijn in een aantal exposities uitgebeeld.
Ontstaan en doel van het museum
Op 1 juli 2006 is het IJstijdenmuseum geopend. Aanleiding voor de bouw en de stichting van het IJstijdenmuseum Buitenpost was de behoefte bij amateur-archeologen, -petrologen en -geologen uit deze streken om hun collecties op een centraal punt onder te brengen.
Ook konden ze zo de mogelijkheid te creëren om hun collecties als erfgoed aan een breder publiek te tonen en de kennis daarover uitdragen.
De erfgoedonderdelen waar het museum zich op richt zijn:
• archeologie en prehistorie van de Noardlike Fryske Wâlden (NFW)
• petrologie en geologie van de NFW (zwerfstenen)
• fossielen (West-Europa)
Organisatie
Het IJstijdenmuseum is een particuliere stichting en heeft al in de eerste jaren van zijn bestaan de status van ‘geregistreerd museum’ verworven.
Vrijwilligers
Het IJstijdenmuseum kent geen betaalde krachten. Alles wat nodig is voor het museum wordt gedaan door een groot aantal vrijwilligers.
Bestuurssamenstelling
Homme Biemold, voorzitter
Harry Luiken, penningmeester
Jaring Roosma, algemeen bestuurslid
Wieger Vellinga secretaris
Deskundigen en adviseurs
Frans de Vries, archeoloog
Jaap Beuker, archeoloog
Marcel Niekus, archeoloog
Evert Kramer, archeoloog
Sierd van der Hoek, petrologie
Peter Hofstee, petrologie
Klaas de Haan, paleontologie
Theo Spek, landschapsgeschiedenis
Jan Hagens, archeologie, artefacten
Doeke de Wit, mineralen
