
Onderwijs
Beleef met de klas de rijke archeologische en geologische geschiedenis van de Friese Wouden. Maak kennis met het IJstijdenmuseum als plek waar dingen worden bewaard. Langs een groot aantal exposities lopen de leerlingen door de rijke historie vanaf de IJstijd en beleven ze de jacht van Neanderthalers op groot wild op de uitgestrekte toendra’s in een ver verleden in Noord Nederland.
Ook de rendierjagers komen langs en de spannende verhalen over de jacht op deze dieren zijn te beleven in het IJstijdenmuseum. Ook het heden, waarin archeologen onderzoek doen, komt aan bod. Beter leren kijken en beleven is hier van fundamenteel belang voor wat leerlingen kunnen opsteken in het IJstijdenmuseum.
Educatiemissie
In het IJstijdenmuseum kunnen leerlingen van het basisonderwijs en van middelbare scholen naar cultureel erfgoed kijken en er over praten. Door de educatieve activiteiten en programma’s leren kinderen en jongeren cultureel erfgoed ontdekken, begrijpen en waarderen.
“Leerlingen oriënteren zich op zichzelf, op hoe mensen met elkaar omgaan, hoe ze problemen oplossen en hoe ze zin en betekenis geven aan hun bestaan. Ze oriënteren zich ook op de wereld. Dichtbij, veraf, toen en nu en maken daarbij gebruik van cultureel erfgoed.” (Kerndoelen Onderwijs)
De begeleidende docent is ten alle tijden verantwoordelijk voor het handhaven van de orde en de gedragsregels t.a.v. zijn/haar groep. Dit betekent dat er altijd een begeleider vanuit de school bij de leerlingen aanwezig is.
Educatief kent het IJstijdenmuseum veel mogelijkheden. Voor het onderwijs hanteert het IJstijdenmuseum speciale entreeprijzen. U kunt als leerkracht contact opnemen met het museum voor informatie om uw bezoek voor te bereiden. Dat kan via de mail of telefonisch.
Spreekbeurt over IJstijden voor de basisschool
IJstijden zijn interessant, maar een spreekbeurt over ijstijden is niet gemakkelijk. De laatste ijstijd is al heel lang geleden. Als je wilt weten hoe het hier was in een ijstijd moet je nu kijken op de Noordpool of zo.
Wat is een ijstijd?
In een ijstijd is het zo koud dat de sneeuw in Noorwegen in de zomer niet meer smelt. In de winter komt er dan weer nieuwe sneeuw en zo door. Dat wordt dan na jaren en jaren een heel dik pak sneeuw, hoger dan de hoogste toren. En dat pak sneeuw wordt dan ijs en die hoge berg ijs gaat dan heel langzaam schuiven naar Nederland. Die bergen van ijs schoven over Nederland heen, ook over Buitenpost en verder, maar niet verder dan de rivier de Rijn. Was dat erg? Nee, want er was toen geen Buitenpost, want het was hier veel te koud. In de zomervakantie was het niet warmer dan 10 graden en ’s winters vroor het wel 30 graden. Er waren hier geen mensen en geen dieren en ook geen bomen en planten. Alleen in Spanje was het daarvoor warm genoeg.
Wat gebeurde er na deze grote ijstijd?
Het werd een beetje warmer, vooral in de zomer, en het ijs begon te smelten. Wat overbleef was een kale vlakte met alleen zand, modder en stenen. Op deze kale vlakte begon toen gras te groeien. Nog geen bomen. Toen kwamen de dieren: rendieren, mammoeten, wolharige neushoorns, wilde paarden, sabeltandtijgers, holenberen en holenleeuwen. Die beren en leeuwen woonden waarschijnlijk niet in holen, maar de botten hebben archeologen teruggevonden in verborgen grotten. Vandaar. Daarna kwamen er ook mensen. Niet mensen zoals wij, maar neanderthalers. Deze mensen jaagden met speren op die wilde paarden en al die andere dieren. Ze woonden in tenten net als de indianen. Van die tenten, speren en alle andere dingen die ze maakten van hout of botten en vellen van dieren is bijna niets bewaard, want al die dingen zijn verrot. Dingen van ijzer en brons ook niet, want dat konden ze toen nog niet maken. Wat wel bewaard is, zijn dingen die ze maakten van steen, van vuursteen, zoals messen en speerpunten. Steen verrot niet en die stenen gereedschappen hebben we wel gevonden. Die bewaren we nu in ons museum.
De neanderthalers zijn uitgestorven net als de mammoet, de wolharige neushoorns, de sabeltandtijger, de holenbeer en de holenleeuw. Het wilde paard en het rendier zijn niet uitgestorven. Rendieren houden van koud weer die vind je nu alleen nog maar in Noorwegen.
Hoe lang was dat geleden?
Lang, wel 100.000 jaar. Misschien kun je met je klas met stoepkrijt een tijdlijn op het schoolplein maken. Reken voor elke 100 jaar één meter.
Begin maar met vandaag en dan steeds verder terug. Doe eerst maar een lijn van 10 meter terug. Dan ben je in de tijd van de kastelen en de ridders en dan ben je in het jaar ….. Dan weer 10 meter verder terug tot het jaar 0. Dat is het jaar van de geboorte van Jezus en de tijd van de Romeinen. Dan weer 30 meter verder terug. Dan ben je in de tijd van de Hunebedbouwers. Dan nog eens 100 meter terug, dan ben je in de tijd van de eerste mensen in Nederland. Geen Neanderthalers, want die waren toen al uitgestorven, maar mensen zoals wij. Is jullie schoolplein groot genoeg voor zo’n tijdlijn? Ik denk het niet
Voor 100.00 jaar moet je nog veel meer meters terug. Je moet maar even gaan rekenen hoeveel meter.
Je kunt ook googelen op:
Neanderthaler
Rendier
Mammoet
Sabeltandtijger
Holenleeuw
Succes!
Wieger Vellinga van het IJstijdenmuseum in Buitenpost